________________________________________

Tegenwoordig schuift het rijk de verantwoordelijkheid voor kunst en cultuur weer meer en meer terug naar particulieren. Maar dankzij de Wet tot behoud van cultuurbezit is het niet meer mogelijk dat een uniek schilderij als Het kantwerkstertje wordt weggekaapt door een rijke buitenlandse verzamelaar. Deze wet uit 1984 werkt met een lijst van beschermde voorwerpen en verzamelingen waarvan het cultuurhistorische of wetenschappelijke belang zo groot is dat ze ‘onvervangbaar en onmisbaar’ zijn voor het Nederlandse cultuurbezit. De Wet tot behoud van cultuurbezit staat niet toe dat een beschermd voorwerp naar het buitenland wordt uitgevoerd, tenzij er toestemming voor is gegeven. Verder bepaalt de wet dat een eigenaar die een beschermd voorwerp wil verkopen, dit eerst aan de Nederlandse staat moet aanbieden. Zo is een prachtig portret van de hand van Rembrandt, dat nog altijd in eigendom is van de familie Six, mede dankzij deze wet nog steeds in Nederland (zie de afbeelding hieronder).

Bron: Wikimedia Commons - Six Collectie. Portret van Jan Six door Rembrandt van Rijn (1654)

De Vereniging Rembrandt is nog altijd een belangrijke financiële partij bij aankopen van kunstwerken die te duur zijn voor het eigen budget van musea. Maar er zijn tegenwoordig nog veel meer fondsen waarop musea een beroep kunnen doen, zoals de BankGiro Loterij, het VSB Fonds en het Mondriaan Fonds.