2. Het behoud van erfgoed
________________________________________
In deel 1 heeft u een eerste indruk gekregen van de veelheid aan zaken die worden aangeduid als ‘cultureel erfgoed’. In dit tweede deel gaan we ordening aanbrengen in die veelsoortigheid.
We onderscheiden vier soorten erfgoed:
- onroerend erfgoed, zoals monumenten en archeologische opgravingen
- de collecties van musea, bibliotheken en archieven
- werelderfgoed
- immaterieel erfgoed
Bij elk van deze soorten erfgoed richten we ons op de vraag ‘Wie zorgt er voor?’ Zo krijgt u inzicht in de manier waarop in Nederland de zorg voor het cultureel erfgoed geregeld is. Daarbij wordt ook teruggeblikt in de tijd, zodat begrijpelijk is hoe de huidige organisatie van de erfgoedsector tot stand is gekomen. We beperken ons om praktische redenen tot Nederland. Bij sommige onderwerpen, zoals werelderfgoed, is bespreking van de internationale context uiteraard onmisbaar.
________________________________________
Brede categorieën
Er kunnen nog veel meer soorten cultureel erfgoed worden onderscheiden dan de vier die hier worden behandeld. Enkele voorbeelden zijn: mobiel erfgoed, digitaal erfgoed, culinair erfgoed, academisch erfgoed. Voor veel van die categorieën bestaat ook een gespecialiseerde organisatie die als kenniscentrum optreedt, zoals de stichting Mobiele Collectie Nederland, Digitaal Erfgoed Nederland, of de Stichting Academisch Erfgoed.
De vier soorten cultureel erfgoed waarop we ons in dit deel concentreren zijn brede categorieën. Ze omvatten bijna alle soorten erfgoed. Bovendien is de erfgoedsector in Nederland grotendeels georganiseerd rond deze vier soorten cultureel erfgoed.
De vier soorten overlappen elkaar: sommige monumenten of archeologische opgravingen zijn bijvoorbeeld tevens werelderfgoed, en al het materiële erfgoed heeft ook immateriële aspecten. Er zijn zelfs deskundigen die vinden dat de waarde van ál het culturele erfgoed immaterieel is.
De eerste twee soorten sluiten aan bij de traditionele afbakening van cultureel erfgoed, namelijk monumenten, archeologische vondsten, museale objecten, boeken en archiefstukken. De derde en vierde categorie, werelderfgoed en immaterieel erfgoed, staan de laatste tijd sterk in de belangstelling.