Van contactonderwijs naar online onderwijs
Wanneer je onderwijs dat in instellingen plaatsvindt wil omzetten naar online onderwijs zonder contactmomenten, dan komt daar een heleboel bij kijken. Bekijk ook de webcast van Renate de Groot waarin ze een aantal tips geeft waar je rekening mee moet houden.
Wat is er al?
De inhoudelijke stof is er al. In de vorm van boeken, readers, opdrachten en aantekeningen die je normaal gesproken in de les of een college zou behandelen.
Verder weet je welke leerdoelen na het volgen van het vak of de cursus bereikt moeten zijn.
Wat is er nog nodig?
Om goed online onderwijs te maken moet je invulling geven aan onderstaande vragen:
- Hoe structureer ik mijn onderwijs?
- Hoe zorg ik dat ik als docent zichtbaar ben?
- Hoe maak ik activerende opdrachten voor studenten?
- Wanneer en hoe organiseer ik contactmomenten?
- Hoe geef ik effectief en efficiënt feedback?
- Hoe monitor ik de studievoortgang en wat doe ik als een student afwijkt van de planning?
1. Suggesties en tips voor structureren
- Geef studenten duidelijk aan wat ze elke dag, elke week of elke periode precies moeten doen.
- Geef als docent regelmatig een update met feedback en feedforward. Wat hebben we in de afgelopen dag/week/periode gedaan en wat gaan we in de komende periode doen?
- Maak een planning voor de activiteiten en geef die aan de studenten. Ga er niet van uit dat ze alles zelf kunnen.
- Maak afspraken in de instelling over welke kanalen ingezet worden en welke informatie je waar neerzet. Het wordt onoverzichtelijk voor studenten als daarover geen duidelijke lijn wordt afgesproken en elke docent op zijn eigen manier informatie verspreidt.
2. Suggesties en tips voor zichtbaarheid van docent
- Laat als docent regelmatig iets van je horen of zien, laat weten dat je er bent. Maak bijvoorbeeld een blog of discussiegroep aan.
- Plaats een foto van jezelf op de site en geef aan hoe en wanneer je bereikbaar bent.
3. Suggesties en tips voor activerende opdrachten
- Bedenk werkvormen die bijdragen aan het bereiken van de leerdoelen.
- Gebruik motiverende en doelgerichte opdrachten en laat je betrokkenheid als docent zien.
- Zorg voor interactie en samenwerking. Het vergt improvisatievermogen om studenten te laten samenwerken via een online omgeving. Elders op deze site is daarover meer informatie te vinden.
- Doe beroep op zelfverantwoordelijk leren. Dat is voor alle leeftijden belangrijk, ook al kunnen studenten die ouder zijn dan 25 beter zelf plannen dan jongere studenten.
- Activeer voorkennis. Begin eens met een stelling of een actueel nieuwsbericht.
- Zorg voor gespreid leren. Een keer leren is niet genoeg. Alleen door oefenen blijft de kennis hangen. Plan bij voorbaat al oefenmomenten en herhalingen in.
- Zie ook Activeren in online onderwijs
4. Suggesties en tips voor contactmomenten
Ook al is er geen fysiek contact, er zijn binnen online onderwijs verschillende manieren van communicatie mogelijk.
- Richt een discussiegroep in en maak duidelijk waar deze voor bedoeld is en hoe men ermee om kan gaan.
- Maak een blog aan als je daar binnen de instelling de mogelijkheid voor hebt.
- Maak gebruik van chatten en kondig aan wanneer je online bent. Dat kan heel handig zijn voor een vragenuurtje.
- Kom niet in de verleiding om een hele les op te nemen en online te zetten. Hou het simpel en klein. Gebruik de webcam of microfoon om een korte uitleg te geven en plaats dit fragment op de site of stuur het naar de studenten.
- Gebruik de virtuele klas spaarzaam. Niet alle lessen hoeven vervangen te worden door een online virtuele klas. Zet de virtuele klas alleen in als het echt een toegevoegde waarde heeft.
- Maak duidelijk welke communicatiekanalen worden ingezet en hoe ze gebruikt worden. Maak daarover afspraken binnen de instelling.
- Zie ook Online begeleiden
5. Suggesties en tips voor het geven van feedback
- Ga efficiënt om met feedback. Zorg bijvoorbeeld dat studenten eerst elkaar helpen voordat ze bij de docent aankloppen met vragen. Wanneer je een individuele student feedback geeft die ook nuttig is voor anderen, zorg dan dat er een plek is waar andere studenten daar ook van kunnen profiteren en het kunnen nalezen, naluisteren of nakijken.
- Spreek korte feedback in of maak een video en stel de fragmenten voor iedereen ter beschikking.
- Zie ook Online feedback geven
6. Suggesties en tips voor het monitoren van de voortgang
- Bedenk manieren om te checken of iedereen nog op schema zit. Je kunt bijvoorbeeld nagaan of iedereen een uitwerking heeft ingestuurd.
- Hou achterblijvers bij de les en spoor ze aan. Doe een beroep op hun eigen verantwoordelijkheid en toon je betrokkenheid.