________________________________________

Er is de laatste decennia meer aandacht gekomen voor de ‘zwarte bladzijden’ van de Nederlandse geschiedenis. Nationale helden als Jan Pieterszoon Coen verloren hun status onder invloed van kritische kanttekeningen. Er werd een ‘zwarte canon’ opgesteld om de officiële canon meer in balans te brengen: ‘het zoet en het zuur, ze horen bij elkaar’. Het slavernijverleden wordt volop in de schijnwerpers gezet, onder andere in de NTR-serie De slavernij. En recentelijk is er, met steun van de Nederlandse regering, een grootschalig onderzoek gestart naar het gebruik van extreem geweld tijdens de dekolonisatieoorlog in Indonesië in de jaren 1945-1949.

Een van de pijnlijkste episodes uit de Nederlandse geschiedenis blijft de Tweede Wereldoorlog. Uit het hedendaagse maatschappelijke en politieke debat blijkt dat de Duitse en Japanse bezetting nog altijd een ‘open zenuw’ is in de Nederlandse samenleving. In de collectieve herinnering aan de Tweede Wereldoorlog heeft de Jodenvervolging een steeds prominentere plek gekregen. In dit hoofdstuk gaat het over een van de belangrijkste herinneringsplaatsen van de Nederlandse Jodenvervolging: kamp Westerbork. Dit voorbeeld van Nederlands oorlogserfgoed laat goed de dynamiek van herinneringscultuur zien. Het verleden verandert niet, maar de manier waarop mensen zich dit verleden toe-eigenen om individuele en collectieve identiteiten vorm te geven verandert steeds. Bovendien toont Kamp Westerbork de complexiteit van ‘belast’, ‘betwist’ en ‘verkeerd’ erfgoed. Ten slotte komt ook het spanningsveld tussen authenticiteit en identiteit aan bod.