W1 – Vaardigheden – Oriëntatie op de cursus
________________________________________
De Open Universiteit (OU) biedt academisch activerend afstandsonderwijs aan in Nederland en Vlaanderen. De OU werd opgericht in 1984 en is een niet-traditionele, publieke universiteit. Op de website van de OU leest u over de ontstaansgeschiedenis, het onderwijs en het onderzoek van de OU.
De OU bestaat uit zes faculteiten waarvan Cultuurwetenschappen er één is. De faculteit Cultuurwetenschappen verzorgt de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen en de masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen. De bacheloropleiding bestaat uit een propedeuse (de eerste 60 EC) en een postpropedeuse (de volgende 120 EC, al hebt u grote mate van vrijheid in het bepalen van de volgorde waarin u cursussen bestudeert).
Over de doelstellingen van de bachelor-opleiding kunt u in de Studiegids Cultuurwetenschappen het volgende lezen:1
De bachelor Algemene cultuurwetenschappen is in meerdere opzichten een brede academische opleiding. Ze brengt de student in aanraking met verschillende disciplines die onder de noemer van de cultuurwetenschappen vallen en met een breed palet aan maatschappelijke thema’s. De benadering is, in vergelijking met klassieke cultuurwetenschappelijke disciplines als kunstgeschiedenis, filosofie of letterkunde, minder object-gerelateerd, en gaat het eerder om de culturele dimensie van maatschappelijke ontwikkelingen en sociale interacties: cultuurwetenschappelijke kwesties worden nadrukkelijk verbonden met hun bredere maatschappelijke context en studenten leren zich te verhouden tot de culturele dimensie van actuele maatschappelijke debatten. De breedte van de opleiding komt niet alleen tot uiting in het gevarieerde aanbod van methodecursussen en reflecterende cursussen, maar ook in de hybride vormgeving van het onderwijsprogramma (uiteenlopende werk- en toetsvormen, de combinatie van (asynchroon) afstandsonderwijs en online interactie).
Het uiteindelijke doel van de opleiding is dat de studenten worden opgeleid tot kritische professionals met een brede cultuurwetenschappelijke oriëntering en met een academisch werk- en denkniveau. Daarnaast wordt met de bachelor Algemene cultuurwetenschappen beoogd de student zodanige kennis, inzicht en vaardigheden bij te brengen op het terrein van de cultuurwetenschappen, dat de afgestudeerde gekwalificeerd is voor een vervolgopleiding op masterniveau.
Deze introductiecursus is de start van de bacheloropleiding, en heeft een aantal eigen leerdoelen die bijdragen aan de grotere doelen die de opleiding nastreeft (meer daarover in Vaardigheden 9). Elke cursus kent op die manier een aantal leerdoelen. In leerdoelen worden vaardigheden (u kunt iets doen), kennis (u weet iets) en/of inzichten (u begrijpt iets) benoemd. De werkwoorden die gebruikt worden, geven aan wat er van u verwacht wordt: gaat u iets toepassen bijvoorbeeld, of moet u bepaalde kennis kunnen reproduceren? U vindt de leerdoelen altijd op de cursussite en ze zijn vaak onderverdeeld in algemene leerdoelen en specifieke leerdoelen.
________________________________________
Algemene leerdoelen
Algemene leerdoelen zijn abstracter dan specifieke leerdoelen en zijn vaak ‘vakoverstijgend’: ze zijn ook van toepassing op andere cursussen. Bijvoorbeeld: als u in deze cursus leert om ‘academisch te lezen’, dan kunt u die vaardigheid ook toepassen in een andere cursus.
________________________________________
Specifieke leerdoelen
De specifieke leerdoelen zijn meer toegespitst op de inhoud van de desbetreffende cursus. Hierin worden vaardigheden, kennis en inzichten beschreven die nauw verbonden zijn met het thema van de cursus. Bijvoorbeeld: in deze cursus leert u om de cultuurhistorische en filosofische ontwikkeling in het denken over de relatie mens-natuur te benoemen; die kennis past u specifiek toe binnen de context van de cursus. In een volgende cursus gaat u misschien niet precies deze kennis toepassen, bijvoorbeeld omdat u dan met een ander type bronnen aan de slag gaat. Natuurlijk dragen de kennis, vaardigheden en inzichten die bij een specifiek leerdoel horen, uiteindelijk zeker bij aan uw vorming als cultuurwetenschapper: u legt gedurende de opleiding verbanden en grijpt terug op eerder verworven kennis, vaardigheden en inzichten.
________________________________________
Vaardigheden in deze cursus
In de introductiecursus is er aandacht voor de vaardigheid ‘studeren aan de OU’.2 U bent nu aanbeland bij de eerste van elf ‘leereenheden’ die in deze cursus worden aangeboden om vaardig te worden in het studeren aan de OU, beschreven in twee van de leerdoelen van deze cursus:
- Studenten zijn in staat om zelfstandig aan de Open Universiteit te studeren, zijn in staat om met hun hulpvragen op de juiste plek terecht te komen en kunnen naar behoefte gebruikmaken van de verschillende communities.
- Studenten zijn in staat om hun studie Algemene cultuurwetenschappen te plannen en de voortgang te bewaken.
Het behalen van deze leerdoelen helpen u om u goed voor te bereiden op het tentamen, en ook in het wegwijs raken op de universiteit. U ervaart gaandeweg wat de verwachtingen zijn die de universiteit aan u als student stelt, en of u aan die verwachtingen kunt en wilt voldoen. In Vaardigheden 11 gaat u als afsluiting van deze cursus reflecteren op die verwachtingen.
________________________________________
Opzet van de introductiecursus
Studeren betekent in de praktijk veel lezen en informatie destilleren uit teksten. Oriënteren op de leerdoelen en de studiestof helpt u om te ontdekken hoe het cursusmateriaal is opgebouwd, wat de grote lijnen zijn, en wat uiteindelijk van u verwacht wordt. Bekijk de leerdoelen van deze cursus aandachtig. Samen met het oefententamen (meer daarover in Vaardigheden 3) kunt u uzelf zo alvast een beeld vormen van wat u te wachten staat tijdens de cursus. U kunt zo bij de start van de cursus al een beeld vormen van wat u aan het eind van de cursus moet beheersen.
De eerste zes leerdoelen zijn ‘algemene leerdoelen’. Deze worden niet apart getoetst met tentamenvragen, maar behaalt u met het doorlopen van de cursus. Met het succesvol afronden van deze cursus (een voldoende voor het tentamen) laat u bijvoorbeeld zien dat u weet hoe en wanneer u zich moet opgeven voor het tentamen (geen zorgen: dat komt aan bod in Vaardigheden 3), anders had u de cursus ook niet succesvol kunnen afronden. De specifieke leerdoelen worden wel expliciet getoetst tijdens het tentamen.
Dit betekent het volgende: de inhoud van de vaardigheden-onderdelen wordt niet apart getoetst tijdens het tentamen. U krijgt dus in het tentamen geen aparte vragen over de onderwerpen die in de vaardigheden aan bod komen: geen vragen over hoe u een planning maakt of hoe de bacheloropleiding precies is opgebouwd. Sommige opdrachten in de vaardighedenblokjes hebben betrekking op de inhoud van de cursus. Bijvoorbeeld: In Vaardigheden 1 beantwoordt u vragen over tekst 1.1, of in Vaardigheden 4 bekijkt u teksten die u hebt bestudeerd. De teksten zijn wel onderdeel van de tentamenstof: opdrachten uit de vaardigheden helpen u bij het interpreteren van die teksten.
________________________________________
Opdracht
Bekijk nogmaals de leerdoelen van deze cursus.
Tekst 1.1, waarmee de cursus van start ging, sluit aan bij het leerdoel ‘Studenten kennen de eigen signatuur van Algemene cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit’ en bij het leerdoel ‘Studenten kunnen de bijdrage die cultuurwetenschappen kan leveren aan het beantwoorden van maatschappelijke vragen herkennen en benoemen’.
-
Opdracht 1
Kunt u aangeven wat u met het lezen van tekst 1.1 al te weten bent gekomen dat relevant is voor de genoemde leerdoelen: ‘Studenten kennen de eigen signatuur van Algemene cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit’ en ‘Studenten kunnen de bijdrage die cultuurwetenschappen kan leveren aan het beantwoorden van maatschappelijke vragen herkennen en benoemen’?
Terugkoppeling op de vraag:‘Studenten kennen de eigen signatuur van Algemene cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit’:
- In de tekst staat beschreven hoe de faculteit zich heeft ontwikkeld van een disciplinaire opzet richting een interdisciplinaire opzet. In eerste instantie waren meer disciplines betrokken bij de opleiding, zoals muziekwetenschappen, maar algauw werd gekozen voor een specialisatie in: cultuurgeschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde en filosofie. Inmiddels is dat spectrum uitgebreid met media en communicatie.
- In de tekst staat ook beschreven in welk opzicht Algemene cultuurwetenschappen aan de Open universiteit verschilt van de Cultural studies. Algemene cultuurwetenschappen focust niet op populaire cultuur (NB ook niet op ‘hogere’ cultuur!) maar hanteert een bredere blik. Ook streeft Algemene cultuurwetenschappen naar een breder spectrum aan analyses, waarbij niet alleen gekeken wordt naar machtsprocessen.
- Ten slotte leest u in de laatste alinea van de tekst over de verbondenheid tussen onderzoek, onderwijs en maatschappij. Niet alleen de grote wicked-problemen zijn thema’s voor cultuurwetenschappers, ook andere maatschappelijke of historische onderwerpen en fenomenen kunnen aanleiding zijn voor onderzoek.
‘Studenten kunnen de bijdrage die cultuurwetenschappen kan leveren aan het beantwoorden van maatschappelijke vragen herkennen en benoemen’:
- De cultuurwetenschapper kan bijdragen aan een beter begrip van maatschappelijke vraagstukken door onderzoek te verrichten naar de oorsprong van bepaalde denkbeelden, naar de manieren waarop elementen van of deelnemers aan de maatschappelijke kwestie worden gerepresenteerd, en naar de verschillende perspectieven die op het vraagstuk mogelijk zijn. Dit onderdeel zal gedurende de cursus steeds concreter worden.
In de propedeusecursus Filosofie van de cultuurwetenschappen maakt u dieper kennis met het begrip ‘cultuur’ en het object van de cultuurwetenschappen.
________________________________________Noten
- Studiegids Cultuurwetenschappen 2022-2023, Open Universiteit, 12.
-
Delen van de vaardigheden-blokjes en -opdrachten zijn gebaseerd op CB000Z - Vaardigheden Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen.