Nationale inventaris
________________________________________
In 2012 heeft de Nederlandse regering het UNESCO Verdrag ter bescherming van het Immaterieel Erfgoed officieel bekrachtigd. Volgens dit verdrag is Nederland nu verplicht een Nationale Inventaris Immaterieel Erfgoed op te stellen. Het is de bedoeling dat de voordrachten voor deze Nationale Inventaris ‘van onderop’ komen: groepen in de samenleving die een bepaald immaterieel erfgoed beschouwen als ‘van hun’, kunnen een voordracht doen. Daarbij moeten die groepen ook aangeven hoe ze zich voorstellen dat hun traditie, gebruik, ambacht of ritueel voor de toekomst in leven wordt gehouden, het zogenaamde ‘safeguarden’ in de woorden van UNESCO. Pas nadat deze ‘eigenaren’ van het immaterieel erfgoed binnen de samenleving een voorstel hebben gedaan, kijken er erfgoedexperts naar.
Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (voorheen het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed) heeft hierbij een spilfunctie. Op 13 oktober 2012 maakte toenmalig directeur Ineke Strouken de eerste drie voordrachten voor de Inventaris bekend. Dat waren geen typisch Nederlandse, algemeen bekende tradities, maar betrekkelijk onbekende gebruiken: de Boxmeerse Vaart, het Bloemencorso in Zundert en de Sint-Maartensviering in Utrecht. In december 2012 kwamen daar nog drie tradities bij, die eveneens meer regionale dan nationale bekendheid genieten: het krulbollen in Zeeuws-Vlaanderen, het Draaksteken in Limburg en het Driekoningenzingen in Midden-Brabant. Later werden ook meer algemeen bekende tradities toegevoegd, zoals de papierknipkunst, het handmatig klompen maken, Koningsdag, de Beiaardcultuur en (in 2015) het Sinterklaasfeest.
 |
 |
|
Bron: Wikimedia Commons - Nonnevot |
Bron: Wikimedia Commons - DirkvdM |
Ook zonder UNESCO worden feesten als Sinterklaas en Koningsdag echter wel gevierd. Voor minder populaire gebruiken is de voordracht veel belangrijker. De vraag is alleen of het niet heel kunstmatig is om tradities op deze manier te redden voor de toekomst.