Vroeger werd immaterieel erfgoed ‘volkscultuur’ genoemd, maar vanwege de oubollige en eng nationalistische associaties van die term gebruikt men tegenwoordig liever het neutralere immaterieel erfgoed. In het Engels zien we dezelfde ontwikkeling: in 1989 vroeg UNESCO aandacht voor ‘Traditional Culture and Folklore’, in het verdrag van 2003 heet het ‘Intangible Cultural Heritage’.

Wat bedoelt UNESCO met intangible heritage, immaterieel erfgoed? UNESCO onderscheidt de volgende vijf categorieën: (1) orale tradities, dat wil zeggen tradities die alleen mondeling worden overgeleverd, en niet schriftelijk worden vastgelegd; (2) uitvoerende kunsten; (3) sociale praktijken, rituelen en feestcultuur; (4) kennis en praktijken die samenhangen met natuur en het universum; (5) traditionele ambachten.

De aandacht van UNESCO voor immaterieel erfgoed kan voor een deel worden gezien als een manier om meer cultureel erfgoed van niet-westerse landen als werelderfgoed te kunnen erkennen. De meeste monumenten en locaties van de Werelderfgoedlijst bevinden zich in Europa. Dat is niet alleen te wijten aan de culturele en economische dominantie van het westen. In Europa wordt al eeuwen gebouwd in duurzame en oude gebouwen worden van oudsher goed onderhouden. Daardoor is er simpelweg veel meer overgebleven dan elders. Verder telt Europa veel kleine landen, met elk een hoogontwikkelde erfgoedzorg. Meer staten kunnen dankzij meer expertise meer indienen.

Door het toelaten van een nieuwe categorie werelderfgoed, namelijk immaterieel cultureel erfgoed, is er meer ruimte gekomen voor landen en culturen die wel historisch erfgoed kennen, maar minder in de vorm van tastbare monumenten. Het immaterieel werelderfgoed wordt gedocumenteerd in een aparte lijst, naast de oude Werelderfgoedlijst. Er staan bijna 250 tradities, feesten, gebruiken en rituelen op ‘De representatieve lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid’, en nog eens 27 op ‘De lijst van immaterieel cultureel erfgoed dat dringend behoefte heeft aan bescherming’.