Digitale didactiek

Wanneer studenten hun eigen leerproces (deels) zelf moeten kunnen reguleren is het van belang dat zij weten hoe ze hun voortgang moeten monitoren. Studenten kunnen dit namelijk niet zomaar, ze hebben daarbij jouw ondersteuning nodig. Idealiter bouw je deze ondersteuning af zodat de student langzaam maar zeker volledige controle krijgt over zijn/haar leerproces. 

Enkele tips om studenten te ondersteunen:

• Zorg dat studenten passende beoordelingscriteria gebruiken. Ten eerste is het belangrijk dat je weet welke criteria studenten gebruiken als ze hun prestatie beoordelen en dat je eventuele misconcepties wegneemt. Kom er achter welke criteria gebruikt worden door er naar te vragen in een online wordcloud! Onderstaand een voorbeeld (gemaakt met Poll Everywhere) waar studenten werd gevraagd om enkel woord te gebruiken om te omschrijven wat zij belangrijk achtten bij het opschrijven van resultaten in een onderzoeksartikel. Deze wordcloud geeft heel snel een globaal beeld van de klas. Aan de hand van deze wordcloud kun je direct misconcepties de wereld uit helpen of een discussie aangaan om tot dieper begrip te komen. Er zijn verschillende tools die je online en deels gratis kunt gebruiken om een online wordcloud te maken (zie bijvoorbeeld Mentimeter of Poll Everywhere). Per tool verschilt de werkwijze, maar meestal is het een kwestie van een slide maken die je kunt toevoegen aan een PowerPoint presentatie en live kunt bevragen. 
  
  
• Je kunt ook vragen de motivatie achter de gekozen criteria. Zie het volgende voorbeeld waarin het commentaar per student wordt gebundeld en weergegeven (gemaakt in Poll Everywhere).
  
  
   
• Help studenten hun voortgang goed in te schatten. In aanvulling op zelftoetsen aan het einde van een taak kun je ook korte vragen toevoegen aan het lesmateriaal die de student een inschatting laten maken van hoe goed ze de lesstof al beheersen. Zie bijvoorbeeld de volgende vraag uit een module gericht op het onderwijzen van onderzoeksvaardigheden (gemaakt in Mentimeter). Hier werd studenten gevraagd om aan te geven wanneer de vaardigheid operationaliseren belangrijker was. Uit de visualisatie valt direct te zien hoe de antwoorden verdeeld zijn. Als je hierna een vervolgvraag stelt om te testen hoeveel van de studenten denken het antwoord goed te hebben, dan zou je daarna kunnen bepalen hoeveel studenten accuraat kunnen inschatten hoe ze ervoor staan. Afhankelijk van het doel zijn er daarna vervolgstappen mogelijk. Bijvoorbeeld het bijsturen van misconcepties door de juiste antwoorden toe te lichten, of een discussie aangaan om te begrijpen waarom studenten een bepaald antwoord hebben gekozen. 
  
  
   

• Help studenten met het stellen van de juiste vraag. Om het leren effectief te kunnen monitoren is het belangrijk dat studenten hun gedrag analyseren en oorzaken voor minder optimaal presteren achterhalen. Jij kunt dit ondersteunen door reflectieve vragen (of metacognitieve prompts) op te nemen in het lesmateriaal: “Kun je deze leertaak ook op een andere manier uitvoeren?” en ”Kun je strategieën benoemen die minder goed werken voor deze leertaak?” (Voor meer voorbeelden zie Van Merriënboer & de Bruin, 2019). Je kunt vervolgens voorgaande tools (wordcloud, open vraag of meerkeuze vraag) gebruiken om inzicht te krijgen in de manier waarop de studenten omgaan met de metacognitieve prompts. Dit zou je dan weer in een (virtuele) bijeenkomst kunnen bespreken met de studenten.
  
  Deze tips zijn bedoeld om relatief snel in te spelen op vragen rondom monitoren. Om duurzaam om te gaan met het bevorderen van zelfregulatie kan het behulpzaam zijn daarvoor een elektronisch ontwikkel portfolio te gebruiken. Zie het artikel van Beckers, Dolmans & van Merriënboer (2016) voor richtlijnen waaraan zo een portfolio moet voldoen.

Bronnen: 

• Beckers, J., Dolmans, D., & Van Merriënboer, J. (2016). e-Portfolios enhancing students’ self-directed learning: A systematic review of influencing factors. Australasian Journal of Educational Technology, 32(2). doi: 10.14742/ajet.2528
• Van Merrienboer, J. J. G., & de Bruin, A. B. H. (2019). Cue-based facilitation of self-regulated learning: A discussion of multidisciplinary innovations and technologies. Computers in Human Behavior, 100, 384-391. doi: 10.1016/j.chb.2019.07.021