In het filmpje hieronder geeft een sociaal psycholoog een korte introductie in de sociale psychologie. Het filmpje is in het Engels. Klik rechtsonder in de videospeler op het icoon 'Ondertiteling' voor Engelse ondertiteling.

Wat is sociale psychologie?
Zoals u intussen waarschijnlijk weet is psychologie de wetenschap die zich bezighoudt met het gedrag en de psychische processen van mensen. De sociale psychologie is daarin niet anders. Echter ligt de focus bij de sociale psychologie op de manier waarop gedachten, gevoelens, en gedragingen van mensen worden beïnvloed door de werkelijke of ingebeelde aanwezigheid van anderen.

Inhoud van de cursus
In deze cursus maakt u kennis met belangrijke sociaalpsychologische theorieën, onderzoeken, en inzichten. De kern van het vak gaat over sociale invloed, onder andere tussen individuen. Vragen in dit verband zijn: 'wie vinden we aantrekkelijk?', en 'wie vertrouwen we meer?' Maar ook sociale invloed tussen groepen speelt een rol. Belangrijke thema’s hierbij zijn racisme, vooroordelen en samenwerking. Daarnaast is ook sprake van sociale invloed binnen een groep zelf. Denk hierbij onder andere aan conformisme, meeliften en pro-sociaal gedrag. Uiteindelijk zult u meer inzicht hebben in hoe de sociale context van invloed is op gedrag, gedachten en gevoelens van mensen.

Het fundament van het vakgebied sociale psychologie is empirisch onderzoek. Daarom zal er ook kort aandacht zijn voor de vraag hoe bepaalde psychologische vraagstukken wetenschappelijk kunnen worden onderzocht en wat de voor- en nadelen zijn van sommige methoden. Bovendien krijgt u inzicht in hoe sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast in de praktijk, bijvoorbeeld om gedrag (zoals agressie) te verminderen, en ander gedrag (zoals coöperatie) juist te versterken.

Sociale invloed op drie niveaus
Binnen de sociale psychologie kunnen we grofweg drie niveaus onderscheiden waarop sociale invloed plaatsvindt en wordt bestudeerd: intragroepsniveau, intergroepsniveau en interpersoonlijk niveau.

1. Het intragroepsniveau gaat over processen binnen een groep. Hoe worden bijvoorbeeld prestaties en cognities beïnvloed door de aanwezigheid van anderen? Een krachtig voorbeeld daarvan, dat ook aan bod komt in de lesstof, is het bystander-effect.
2. Het intergroepsniveau gaat over interacties tussen groepen. Waarom zien mensen andere groepen bijvoorbeeld vaak als minder positief dan hun eigen groep? Een belangrijk vraagstuk op dit niveau is waarom en hoe stereotypen en vooroordelen ontstaan en in stand blijven. 
3. Het interpersoonlijk niveau gaat over de interacties tussen twee personen. Bijvoorbeeld het ontstaan van romantische relaties, of vertrouwen tussen individuen. 

Bij elk van deze niveaus staat de sociale invloed op het gedrag de gedachten en gevoelens van mensen centraal.

Sociale psychologie en beleid
Bent u benieuwd naar hoe de sociale psychologie een bijdrage kan leveren aan (overheids)beleid? Bekijk dan de onderstaande video. In dit fragment bespreekt een sociaal psycholoog hoe inzichten uit de sociale psychologie gebruikt kunnen worden om vooroordelen en discriminatie te verminderen. U kunt rechtsonder in het filmpje weer op het icoon 'Ondertiteling' klikken voor Engelse ondertiteling.

Leerdoelen
Nadat u deze cursus hebt bestudeerd, kunt u

• de belangrijkste ontwikkelingen beschrijven die de sociale psychologie heeft doorgemaakt tijdens haar geschiedenis
• voorbeelden geven van bijdragen die de sociale psychologie heeft geleverd aan ons begrip van menselijke sociale interacties
• een overzicht geven van de methoden en technieken die gebruikt worden in sociaal psychologisch onderzoek
• de belangrijkste theoretische kaders omschrijven voor de behandelde sociaalpsychologische thema's
• de belangrijkste constructen die deel uitmaken van deze sociaalpsychologische thema’s definiëren en van elkaar onderscheiden
• sociaalpsychologische processen als zodanig herkennen en analyseren
• aangeven hoe sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast om attitudes en gedrag te veranderen.

Opbouw van de cursus
De cursus is opgebouwd rond negen thema's die samen een goed overzicht geven van de sociale psychologie. Het eerste thema behandelt de geschiedenis van het vakgebied en het doen van sociaalpsychologisch onderzoek. Vervolgens komen in de thema’s twee en drie een aantal sociaalcognitieve onderwerpen, zoals het waarnemen van individuen, aan bod. Thema’s vier tot en met zes gaan over de sociale processen die zich afspelen wanneer mensen zich binnen een groep begeven, zoals conformeren en veranderende attitudes. Thema zeven gaat over de sociale invloed in processen tussen verschillende groepen, waarbij vooroordelen een grote rol spelen. Thema acht gaat met name over pro-sociaal gedrag, zoals wanneer mensen elkaar helpen. Maar ook antisociaal gedrag komt hier aan bod. In thema negen wordt stilgestaan bij processen tussen twee mensen, zoals het ontstaan en verbreken van (romantische) relaties.

thema 1: Introductie in de sociale psychologie
thema 2: Sociale cognitie en perceptie
thema 3: Zelfbeeld en zelfwaardering
thema 4: Intragroepsprocessen
thema 5: Attitude(verandering)
thema 6: Conformisme
thema 7: Intergroepsprocessen en vooroordelen
thema 8: Pro- en antisociaal gedrag
thema 9: Interpersoonlijke processen: eerste indrukken en relaties

Let op: de volgorde van de thema's is niet hetzelfde als de volgorde van de hoofdstukken in het boek, en het aantal hoofdstukken dat gelezen moet worden verschilt per week.

Opdrachten en tentamens
Bij elk thema vindt u in deze cursusomgeving steeds drie hoofdopdrachten, met soms een paar deelopdrachten. Deze zijn bedoeld om de stof verder uit te diepen, en uw kennis te testen en toe te passen. De opdrachten zijn steeds als volgt opgebouwd. De eerste vraag zal uw kennis testen, denk daarbij aan het geven van een definitie. De tweede vraag stelt uw inzicht op de proef met vragen over bijvoorbeeld het verschil tussen bepaalde theorieën en hun voor- en nadelen. De derde opdracht zal meer gericht zijn op de toepassing van uw kennis. Hierbij kan worden gedacht aan het lezen van een casus, die u vervolgens met behulp van uw theoretische kennis gaat analyseren en wellicht zelfs helpen oplossen.
Ter afsluiting zijn er twee oefententamens die u helpen het echte tentamen goed voor te bereiden. Uw scores op deze oefententamens geven heel goed weer hoe goed u de stof beheerst. Het tentamen zal bestaan uit 41 meerkeuzevragen. Kijk voor meer informatie onder het kopje Informatie -> Tentamen in het bovenste menu.

Cursusmateriaal
De cursus bestaat uit

1. de digitale leeromgeving yOUlearn. Deze leeromgeving stuurt uw studie aan. De leeromgeving bevat ook uitdagende toepassingsoefeningen om uw begrip van de leerstof in het tekstboek te vergroten.
2. het tekstboek: Sociale psychologie, Aronson, Wilson, Akert & Sommers, 9e editie. Voor de verschillende thema’s bestudeert u hoofdstukken uit dit boek.

Tentamenstof
De tentamenstof bestaat uit alle hoofdstukken van het tekstboek. De oefeningen in yOUlearn zijn bedoeld om uw begrip van de leerstof te verdiepen door uw kennis toe te passen op alledaagse, herkenbare situaties. Daarmee zorgt u er ook voor dat de leerstof beter beklijft. Het maken van deze oefeningen hoort bij een gedegen voorbereiding op het tentamen. Over de inhoud van de oefeningen kunnen ook vragen gesteld worden op het tentamen.

Cursusplanning en -voortgang

• Onder Informatie -> Rooster kunt u een voorbeeldplanning zien.
• De planning (bij een 5 EC cursus) gaat ervan uit dat u elke week een deel kunt afronden als u 12 tot 14 uur studeert. In tien weken worden tien thema's doorlopen, de elfde week is voor het tentamen.
• De cursus is zo opgebouwd dat u deze zelfstandig kunt doorlopen van week tot week. Het is mogelijk om de cursustekst uit te printen en te lezen, maar op veel momenten zal het nodig zijn om online en interactief bezig te zijn. Op het Dashboard van de cursus kunt u zien of er mededelingen zijn en welke taken nog openstaan.
• Als u een pagina uit de cursus bestudeerd hebt, kunt u de pagina afvinken. Dat is handig voor uzelf om uw voortgang bij te houden, en voor de docent die zo steeds kan zien hoever de groep is.
• Alle onderdelen van de cursus dragen bij aan het behalen van de cursusdoelen. We adviseren dan ook om alle onderdelen af te ronden.

Communicatie in de cursus
Inhoudelijke vragen over de cursus stel je in eerste instantie in de discussiegroep (in het menu onder de kop Communicatie). Op deze manier kunnen studenten van elkaar leren.
Als u er samen met uw medestudenten in de discussiegroep niet uitkomt, kunt u natuurlijk ook een vraag stellen aan de docent. Dat kan het beste via de knop Stel vraag aan tutor die op elke yOUlearn-pagina te vinden is. Uw vraag komt dan bij alle docenten binnen.
Van uw docenten kunt u berichten ontvangen, via mededelingen of als blog aan de hele groep. Docenten kunnen u ook individeel een bericht sturen dat u op het dashboard en in de cursusstructuur kunt terugvinden.

Voor administratieve vragen zoals omtrent uw inschrijving voor het vak en het tentamen, en de certificering kunt u een e-mail sturen naar info@ou.nl. Heeft u vragen omtrent uw studieplanning of heeft u behoefte aan coaching of aan iemand die met u meedenkt? Stel uw vraag dan via studieadvies.psychologie@ou.nl.

Aan de slag

• Vul eerst uw profiel in. Klik op uw naam rechtsboven in de yOUlearn-omgeving en klik dan op Gebruikersprofiel. Het wordt op prijs gesteld als u hier een foto van uzelf uploadt. Bij e-mailnotificaties kunt u instellen hoe vaak en waarover u berichten wil ontvangen. Let op: het is uw eigen verantwoordelijkheid om op de hoogte te blijven van berichten in de cursus.
• Studietips nodig? Vraag dan hulp via studieadvies.psychologie@ou.nl
• Instructies voor het werken met yOUlearn staan in de handleiding. Die vindt u onderaan de pagina. Als u (technische) problemen ondervindt bij het werken met yOUlearn kunt u uw vraag stellen via Contact & Help, onderaan de pagina.

Veel succes en plezier met deze cursus!