Mondeling tentamen
Online Mondelinge tentamens
Mondeling tentamineren is de oudste vorm van tentamineren. In het hoger onderwijs wordt mondeling tentamineren meestal in twee situaties gebruikt:
- Bij het verdedigen of presenteren van een uitgebreide prestatie, zoals een stage, een thesis of een ontwerp. Dit is vaak bij de start van de cursus al gepland als een mondeling tentamen.
- Als –vanwege bijzondere omstandigheden– alternatief voor een schriftelijk tentamen. Bij het veranderen van een tentamen moet vaak vooraf door de student of door de docent toestemming worden gevraagd bij de examencommissie.
Een mondeling tentamen is net als elk ander tentamen: het dient om na te gaan of een student de leerdoelen beheerst. Of het nu gaat om een verdediging van een thesis of een vraaggesprek als vervanging van een schriftelijk tentamen, de leerdoelen zijn steeds het uitgangspunt bij het bevragen van de student. Het is daarom aan te raden om op voorhand de lijst met leerdoelen erbij te nemen en bij elk groepje leerdoelen een aantal vragen te formuleren. Maak bij het opstellen van de vragen ook meteen een scoreformulier. In dat scoreformulier wordt aangegeven wat een goed antwoord is, hoeveel punten een student krijgt voor een goed antwoord, welke onderdelen leiden tot puntenaftrek en dergelijke.
Zorg ook dat de online bijeenkomst procedureel goed is voorbereid. Bereid de online bijeenkomst voor alsof het een vergadering is. Maak een agenda (een online tentamen duurt meestal tussen de 45 en 60 minuten); verspreid de vragen en het scoreformulier onder de docenten die het mondeling tentamen afnemen; plan de volgorde van de vragen die gesteld worden en ook het aantal vragen dat gesteld wordt. Met deze planning kun je ervoor zorgen dat het tentamen representatief is voor de leerdoelen. Geef studenten de instructie om hun identiteitspapieren klaar te leggen. Laat de deelnemers op voorhand toestemming geven voor een opname. Zorg ervoor dat de opname binnen de wettelijke kaders valt (AVG). Zorg voor een plan B in geval van een technische storing (bijvoorbeeld een voortzetting van het online tentamen met een mobiele telefoon).
Start de bijeenkomst met een welkomstwoord en een technische check op beeld en geluid. Vraag de student bevestiging van toestemming voor de opname. Start de opname. Laat de student het identificatiebewijs tonen. Controleer bij het stellen van mondelinge vragen of een student de vraag begrepen heeft. Overweeg om de vraag aan de student te laten zien en geef de student leestijd. Zorg dat je op een rustige wijze de agenda afwerkt. Voorkom dat je blijft hangen in een vraag die de student echt niet beheerst, maar voorkom ook dat je blijft hangen in een vraag waarbij het (langdurig) gezellig wordt. Behandel elkaar respectvol. Als de student tekenen van stress vertoont, stel hem/haar dan gerust. Zorg voor een goede rolverdeling. Als één examinator de vraag stelt, laat de ander dan het scoreformulier invullen. Sluit het tentamen af als de tijd verstreken is, ook als nog niet alle vragen aan de orde zijn gekomen.
Na beëindiging van het tentamen overleggen de twee docenten over de beoordeling en de motivatie daarvan. Zij vullen het scoreformulier in. De student kan tijdens deze periode niet meeluisteren. Dit overleg duurt doorgaans minimaal 5 minuten. Na de vaststelling wordt de uitslag aan de student meegedeeld.
Tips voor online mondelinge tentamens
- Bereid je administratief goed voor. Zorg dat de online tentamensessie rechtsgeldig is.
- Bereid je inhoudelijk goed voor: zorg dat je per leerdoel een aantal vragen hebt.
- Bereid je agenda-technisch goed voor: plan de bijeenkomst, maak een agenda, zorg voor een tweede docent, verspreid de stukken en zorg voor een plan B bij falende techniek.
- Zorg bij de afname voor een rustige en open sfeer. Werk de agenda af. Maak aantekeningen op het scoreformulier.
- Bepaal de uitslag direct na de afname. Deel de uitslag mee aan de student.