Digitale didactiek
Online communiceren met studenten
Bij het succesvol begeleiden van individuele studenten in afstandsonderwijs is een actieve en betrokken houding van de docent erg belangrijk. In online begeleiding kan op verschillende manieren contact onderhouden worden: via telefoongesprekken, e-mail en Skype of in virtuele klassen. Ook bij online begeleiding is het uitgangspunt dat de basis voor een goed begeleidings-'gesprek' gevormd wordt door:
- je kunnen verplaatsen en inleven in een student
- goed luisteren en juist waarnemen
- enige mate van gevoelsreflectie
- inzicht in het eigen (non)verbale gedrag
- tactvol optreden
Een aantal tips ten aanzien van het inrichten van de online begeleiding van studenten zijn:
- De begeleiding inrichten als een proces in plaats van als losstaande gebeurtenissen. Dus van leerdoel tot toetsing een continue dialoog en opvolging van feedback.
- Stuur regelmatig motiverende e-mails.
- Verslaglegging en opvolging van individuele gesprekken; maak aantekeningen en leg afspraken vast.
- Het geven van feedback door feedback meer als dialoog te gebruiken, in plaats van als eenmalige interactie. Denk aan het gebruik van ‘coversheets’: bijvoorbeeld door studenten te vragen om samen met hun werk een eigen evaluatie in te dienen, waarbij ze aangeven waar en op welke manier ze de feedback verwerkt hebben. Of door ‘zelfgekozen feedback’: geef de studenten inspraak in de feedback die ze willen ontvangen. Bij zelfgekozen feedback geeft de student aan waarop, in welke vorm en op welk tijdstip hij/zij feedback wil krijgen.
- Gesproken of videofeedback heeft grote voordelen ten opzichte van het gebruik van geschreven feedback. Gesproken feedback komt bemoedigender en motiverender over, de feedback leidt tot minder misverstanden, spaart de docent schrijftijd, geeft meer vrijheid en rijkere aanwijzingen. Je komt daarnaast overtuigender over als docent.
- Wekelijkse nieuwsbrieven/updates om procedurele informatie te delen, duidelijkheid te scheppen en de studenten te motiveren.
Begeleiden is maatwerk. Online zijn er verschillende middelen om studenten te helpen hun motivatie te behouden. Probeer je begeleidingsstijl en reactie af te stemmen op het competentieniveau en het zelfvertrouwen van de student, los van het middel dat je kiest. Complimenten en aanmoedigingen werken ook stimulerend in online begeleiding.
Door de principes van activerend onderwijs toe te passen laat je de regie zoveel mogelijk bij de student. De docent heeft vooral een coachende rol, waarbij de volgende didactische principes goed werken:
- Zorg ervoor dat de student steeds werk aanlevert als voorbereiding op de meeting.
- Ga het gesprek aan met de student; formuleer de leerdoelen gezamenlijk.
- Hou telkens een korte review aan het begin van een nieuwe meeting.
Bronnen: Ton Kallenberg e.a. (2014). Leren (en) doceren in het hoger onderwijs. Boom I Lemma